ရဟန္းတု၊ ဘုန္းႀကီးအတု၊ ဘုန္းႀကီးကႏိုင္ငံေရးနဲ႔ဘာဆိုင္လဲ၊ ဘုန္းႀကီးဆိုတာ စာသင္၊တရားက်င့္ ဒါေတြပဲလုပ္ရ မယ္ စသည္ျဖင့္ အရူးခ်ီးပန္းေျပာၿပီး နအဖ ေအာက္ဆြဲ ေဘာေခၽြးသုတ္ေတြ ဘေလာ့ေတြမွာ ၀င္ရႈပ္ေနပါတယ္။ ဒါဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ ေအာက္တန္းက်သလဲဆိုတာကို ျပေနတဲ့အျပင္ ဗုဒၶဘာသာလို႔ နာမည္ခံထားၿပီး ရတနာ သံုးပါးကို ျပန္ေစာ္ကားေနတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ငသန္းေရႊကို မ်က္ႏွာလိုမ်က္ႏွာရ ဖါးေနလိုက္ၾကတာ တကယ္ကို ေအာ့ႏွလံုးနာဖို႔ေကာင္းပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ရဟန္းဆိုတာ ဘာလဲလို႔ သိလဲမသိခဲ့ၾက နားလည္းမလည္ပဲနဲ႔ ရဖို႔နဲ႔၀ဖို႔ ပဲသိတဲ့ေကာင္ေတြက ရဟန္းေတာ္ေတြကို ေစာ္ကားေနၾကတာ အႏူလက္သီးထက္ကို ရြံရွာစက္ဆုတ္ဖြယ္ လည္းျဖစ္ပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာမွာ ရဟန္းအျဖစ္ရဖို႔ဆိုတာ ေျခာက္မ်ိဳးရွိပါတယ္။
(၁) ဧဟိဘိကၡဴပ သမၸဒါ (ဘုရားရွင္က ခ်စ္သားရဟန္းလာေလာ့ လို႔ေခၚလိုက္တာနဲ႔ရဟန္းျဖစ္သြားတာ)
(၂) သရဏဂမႏူပ သမၸဒါ (သာသနာအစမွာ သရဏဂံုတည္ရံုနဲ႔ ရဟန္းျဖစ္တာ)
(၃)ၾသ၀ါဒူပသမၸဒါ (ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးအမခံယူေနရင္းနဲ႔ရဟန္းျဖစ္တာ၊ သာသနာမွာတစ္ပါးတည္းသာရွိ)
(၄) ပဥွာဗ်ာကရဏူပ သမၸဒါ (ဘုရားရွင္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းဆဲမွာ ရဟန္းျဖစ္တာ၊ တစ္ပါးတည္းသာရွိ)
(၅) ဥတၱိစတုတၳကမၼ၀ါ သမၸဒါ (ဉတ္ တစ္ႀကိမ္ ကမၼ၀ါ သံုးႀကိမ္ဖတ္ၿပီးရဟန္းျဖစ္တာ)
(၆) ဂရုဓမၼဴပ သမၸဒါ (တရားက်င့္ႀကံရင္း ရဟန္းမ ျဖစ္တာ၊ မိေထြးေတာ္ေဂါတမီ တစ္ပါးသာရွိ)
ေဖၚျပပါ ေျခာက္မ်ိဳးမွာ နံပါတ္ (၅) ကလြဲရင္ က်န္တာေတြဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္တုန္းက သာ ရွိခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ မရွိေတာ့ပါဘူး။
အမွတ္စဥ္ (၅) ျဖစ္တဲ့ ဉတ္ကမၼ၀ါ ေလးႀကိမ္ရြတ္ဖတ္ၿပီး ရဟန္း၀တ္လို႔ သာသနာေတာ္ကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္ လာခဲ့တာေတာ့ ယေန႔ေခတ္တိုင္ေအာင္ပါပဲ။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ေရႊရင္ေတာ္ႏွစ္ သားေတာ္အစစ္ျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ မ်ားဟာ အဖဘုရားရွင္ကို စံနမူနာယူၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ရဟန္းတရားေတြကို က်င့္ႀကံခဲ့ၾကပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြ စံနမူနာယူရတဲ့ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ႀကီးက အမ်ားသိထားၿပီးတဲ့ အတိုင္း စရိယ သံုးပါးကို က်င့္ႀကံခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶတၳစရိယက ဘုရားျဖစ္ဖို႔၊ ဥာတတၳစရိယက ေဆြမ်ိဳးေတြေကာင္းစားဖို႔၊ ေလာကတၳစရိယက အမ်ားေကာင္းစားဖို႔ က်င့္ခဲ့ပါတယ္။
သာသနာ့၀န္ထမ္းရဟန္းေတာ္ေတြအေနနဲ႔ ဂႏၶဓူရ စာေပပိဋကတ္ ပရိယတ္တာ၀န္နဲ႔ ၀ိပႆနာဓူရ သီလ၊သမာဓိ၊ပညာ သိကၡာသံုးရပ္ ပဋိပတ္တာ၀န္ ေက်ပြန္ေအာင္ထမ္းေဆာင္ရပါမယ္။ ဒါေတြဟာ ရဟန္းက်င့္စဥ္ တစ္ခုပါပဲ။ အဒီအျပင္ကို အေဖတူသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္က်င့္စဥ္ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေဆြမ်ိဳးေတြေကာင္းစား ဖို႔နဲ႔ အမ်ားေကာင္းစားဖို႔ က်င့္ရပါမယ္။ ရဟန္းေတြရဲ႕ေဆြမ်ိဳးဆိုတာ ရဟန္းဒကာ၊ဒကာမေတြနဲ႔ ပစၥည္းေလးပါး ေထာက္ပံ့ၾကသူေတြပါပဲ။ ေဆြမ်ိဳးေတြဒုကၡေရာက္ရင္၊ ေဆြမ်ိဳးေတြ စား၀တ္ေနေရးၾကပ္တည္းေနရင္ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရမွာ ရဟန္းေတြရဲ႕ မလုပ္မျဖစ္ က်င့္စဥ္ေတြပါပဲ။ ေမတၱာေတြပို႔ေပးရမယ္၊ အေႏွာင့္အယွက္ အခက္အခဲ အဟန္႔ အတားေတြကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားေပးရမွာ ရဟန္းက်င့္စဥ္တစ္ပါးပါပဲ။
အမ်ားဒုကၡေရာက္ေနရင္၊ မတရားဖိႏွိပ္ေစာ္ကားခံေနရရင္ မားမားမတ္မတ္ေရွ႕ကရပ္တည္ေပးရမယ္၊ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံေပးရမယ္။ ဒါဟာလည္းရဟန္းက်င့္စဥ္တစ္ပါးပါပဲ။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က စ လို႔ သာသနာ့ သမိုင္းတေလွ်ာက္မွာ တပည့္သား သာ၀ကေတြဟာ ရဟန္းကိစၥ ၿပီးၿပီး၊ မၿပီးၿပီး ဒီက်င့္စဥ္ ၃ ရပ္ လံုးကို ျဖတ္သန္း က်င့္ေဆာင္သြားၾကတာ အထင္အရွားေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ေလ့လာေလ ေတြ႔ရွိေလပါပဲ။
တခုေတာ့ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ သာသနာဖ်က္မင္းေတြရဲ႕ အလိုေတာ္ရိရဟန္း၀တ္တခ်ိဳ႕ပဲ မင္းအလိုလိုက္ မင္းအႀကိဳက္ ေဆာင္ၿပီး ဘုရားကိုမ်က္ႏွာလႊဲထားတာေတြလဲေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ဘုရားကို မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ၿပီး က်င့္စဥ္တစ္ခုကိုပဲ ေဇာင္းေပးၿပီး မင္းလိုက် သံေယာင္လိုက္ေနၾကတာေတြ႔ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ရဟန္းအစစ္ဆိုတာကိုသိခ်င္ရင္ ရဟန္း အစစ္တို႔က်င့္ရမယ့္ က်င့္စဥ္ ၃ရပ္ကို ျပတ္ျပတ္ထင္ထင္ျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး က်င့္ႀကံေနတဲ့ ရဟန္းအစစ္ေတြကို ၾကည္ညိဳႏိုင္ၾကပါမယ္။
ရဟန္း စစ္ မစစ္ ဆိုတာေတာ့ ကြဲျပားစြာသိႏိုင္ၾကပါၿပီ။ စစ္သား စစ္ မစစ္ ဆိုတာကိုေရာ ေ၀ခြဲၾကည့္ၾကပါဦး။ ၀န္ထမ္းဆိုတာ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးကိုေခၚလဲ။ ဘယ္သူေတြက လခေပးထားတာလဲ.. ဘာအတြက္လဲ..၊ ဘယ္သူ႕အက်ိဳး ကို ဦးထိပ္ထားရမွာလဲ.. ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ ဘယ္အရာကို ကိုယ္စားျပဳတာလဲ… ဆိုတာကို ေခြးေနာက္လိုက္ေလးေတြ ေဘာေခၽြးသုတ္ေလးေတြ က မသိတာပဲလား၊ သိလ်က္နဲ႔ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနၾက လား။ ဒီသတၱ၀ါေတြကေတာ့ အခုဘ၀၊ ေနာင္ဘ၀ ဘယ္ေတာ့မွ ေကာင္းမယ့္သူေတြမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒီၾကားထဲမွာ တခ်ိဳ႕ကလဲ ျဖဴသလိုလို၊ မည္းသလိုလိုနဲ႕ ၿခံစည္းရိုးခြထိုင္ေနၾကတာေတြရွိေသးတယ္။ ဘုရား၊တရား၊သံဃာ ရတနာသံုးပါးကို ေစာ္ကားထားတဲ့ ငသန္းေရႊနဲ႕ ေနာက္လိုက္ေတြရဲ႕ အကုသိုလ္ကို ရွယ္ယာ၀င္ခ်င္ေနသူေတြ သတိ သာထားၾကေပေရာ့လို႔ …….။
ဗုဒၶဘာသာမွာ ရဟန္းအျဖစ္ရဖို႔ဆိုတာ ေျခာက္မ်ိဳးရွိပါတယ္။
(၁) ဧဟိဘိကၡဴပ သမၸဒါ (ဘုရားရွင္က ခ်စ္သားရဟန္းလာေလာ့ လို႔ေခၚလိုက္တာနဲ႔ရဟန္းျဖစ္သြားတာ)
(၂) သရဏဂမႏူပ သမၸဒါ (သာသနာအစမွာ သရဏဂံုတည္ရံုနဲ႔ ရဟန္းျဖစ္တာ)
(၃)ၾသ၀ါဒူပသမၸဒါ (ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးအမခံယူေနရင္းနဲ႔ရဟန္းျဖစ္တာ၊ သာသနာမွာတစ္ပါးတည္းသာရွိ)
(၄) ပဥွာဗ်ာကရဏူပ သမၸဒါ (ဘုရားရွင္နဲ႔ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းဆဲမွာ ရဟန္းျဖစ္တာ၊ တစ္ပါးတည္းသာရွိ)
(၅) ဥတၱိစတုတၳကမၼ၀ါ သမၸဒါ (ဉတ္ တစ္ႀကိမ္ ကမၼ၀ါ သံုးႀကိမ္ဖတ္ၿပီးရဟန္းျဖစ္တာ)
(၆) ဂရုဓမၼဴပ သမၸဒါ (တရားက်င့္ႀကံရင္း ရဟန္းမ ျဖစ္တာ၊ မိေထြးေတာ္ေဂါတမီ တစ္ပါးသာရွိ)
ေဖၚျပပါ ေျခာက္မ်ိဳးမွာ နံပါတ္ (၅) ကလြဲရင္ က်န္တာေတြဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္တုန္းက သာ ရွိခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ယေန႔မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ မရွိေတာ့ပါဘူး။
အမွတ္စဥ္ (၅) ျဖစ္တဲ့ ဉတ္ကမၼ၀ါ ေလးႀကိမ္ရြတ္ဖတ္ၿပီး ရဟန္း၀တ္လို႔ သာသနာေတာ္ကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္ လာခဲ့တာေတာ့ ယေန႔ေခတ္တိုင္ေအာင္ပါပဲ။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ေရႊရင္ေတာ္ႏွစ္ သားေတာ္အစစ္ျဖစ္တဲ့ ရဟန္းေတာ္ မ်ားဟာ အဖဘုရားရွင္ကို စံနမူနာယူၿပီး ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ရဟန္းတရားေတြကို က်င့္ႀကံခဲ့ၾကပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြ စံနမူနာယူရတဲ့ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ႀကီးက အမ်ားသိထားၿပီးတဲ့ အတိုင္း စရိယ သံုးပါးကို က်င့္ႀကံခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶတၳစရိယက ဘုရားျဖစ္ဖို႔၊ ဥာတတၳစရိယက ေဆြမ်ိဳးေတြေကာင္းစားဖို႔၊ ေလာကတၳစရိယက အမ်ားေကာင္းစားဖို႔ က်င့္ခဲ့ပါတယ္။
သာသနာ့၀န္ထမ္းရဟန္းေတာ္ေတြအေနနဲ႔ ဂႏၶဓူရ စာေပပိဋကတ္ ပရိယတ္တာ၀န္နဲ႔ ၀ိပႆနာဓူရ သီလ၊သမာဓိ၊ပညာ သိကၡာသံုးရပ္ ပဋိပတ္တာ၀န္ ေက်ပြန္ေအာင္ထမ္းေဆာင္ရပါမယ္။ ဒါေတြဟာ ရဟန္းက်င့္စဥ္ တစ္ခုပါပဲ။ အဒီအျပင္ကို အေဖတူသားျဖစ္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္က်င့္စဥ္ႏွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေဆြမ်ိဳးေတြေကာင္းစား ဖို႔နဲ႔ အမ်ားေကာင္းစားဖို႔ က်င့္ရပါမယ္။ ရဟန္းေတြရဲ႕ေဆြမ်ိဳးဆိုတာ ရဟန္းဒကာ၊ဒကာမေတြနဲ႔ ပစၥည္းေလးပါး ေထာက္ပံ့ၾကသူေတြပါပဲ။ ေဆြမ်ိဳးေတြဒုကၡေရာက္ရင္၊ ေဆြမ်ိဳးေတြ စား၀တ္ေနေရးၾကပ္တည္းေနရင္ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရမွာ ရဟန္းေတြရဲ႕ မလုပ္မျဖစ္ က်င့္စဥ္ေတြပါပဲ။ ေမတၱာေတြပို႔ေပးရမယ္၊ အေႏွာင့္အယွက္ အခက္အခဲ အဟန္႔ အတားေတြကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားေပးရမွာ ရဟန္းက်င့္စဥ္တစ္ပါးပါပဲ။
အမ်ားဒုကၡေရာက္ေနရင္၊ မတရားဖိႏွိပ္ေစာ္ကားခံေနရရင္ မားမားမတ္မတ္ေရွ႕ကရပ္တည္ေပးရမယ္၊ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံေပးရမယ္။ ဒါဟာလည္းရဟန္းက်င့္စဥ္တစ္ပါးပါပဲ။ ဘုရားရွင္လက္ထက္က စ လို႔ သာသနာ့ သမိုင္းတေလွ်ာက္မွာ တပည့္သား သာ၀ကေတြဟာ ရဟန္းကိစၥ ၿပီးၿပီး၊ မၿပီးၿပီး ဒီက်င့္စဥ္ ၃ ရပ္ လံုးကို ျဖတ္သန္း က်င့္ေဆာင္သြားၾကတာ အထင္အရွားေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ေလ့လာေလ ေတြ႔ရွိေလပါပဲ။
တခုေတာ့ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ သာသနာဖ်က္မင္းေတြရဲ႕ အလိုေတာ္ရိရဟန္း၀တ္တခ်ိဳ႕ပဲ မင္းအလိုလိုက္ မင္းအႀကိဳက္ ေဆာင္ၿပီး ဘုရားကိုမ်က္ႏွာလႊဲထားတာေတြလဲေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ဘုရားကို မ်က္ႏွာေျပာင္တိုက္ၿပီး က်င့္စဥ္တစ္ခုကိုပဲ ေဇာင္းေပးၿပီး မင္းလိုက် သံေယာင္လိုက္ေနၾကတာေတြ႔ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။ ရဟန္းအစစ္ဆိုတာကိုသိခ်င္ရင္ ရဟန္း အစစ္တို႔က်င့္ရမယ့္ က်င့္စဥ္ ၃ရပ္ကို ျပတ္ျပတ္ထင္ထင္ျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး က်င့္ႀကံေနတဲ့ ရဟန္းအစစ္ေတြကို ၾကည္ညိဳႏိုင္ၾကပါမယ္။
ရဟန္း စစ္ မစစ္ ဆိုတာေတာ့ ကြဲျပားစြာသိႏိုင္ၾကပါၿပီ။ စစ္သား စစ္ မစစ္ ဆိုတာကိုေရာ ေ၀ခြဲၾကည့္ၾကပါဦး။ ၀န္ထမ္းဆိုတာ ဘယ္လိုလူမ်ိဳးကိုေခၚလဲ။ ဘယ္သူေတြက လခေပးထားတာလဲ.. ဘာအတြက္လဲ..၊ ဘယ္သူ႕အက်ိဳး ကို ဦးထိပ္ထားရမွာလဲ.. ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုတာ ဘယ္အရာကို ကိုယ္စားျပဳတာလဲ… ဆိုတာကို ေခြးေနာက္လိုက္ေလးေတြ ေဘာေခၽြးသုတ္ေလးေတြ က မသိတာပဲလား၊ သိလ်က္နဲ႔ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနၾက လား။ ဒီသတၱ၀ါေတြကေတာ့ အခုဘ၀၊ ေနာင္ဘ၀ ဘယ္ေတာ့မွ ေကာင္းမယ့္သူေတြမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒီၾကားထဲမွာ တခ်ိဳ႕ကလဲ ျဖဴသလိုလို၊ မည္းသလိုလိုနဲ႕ ၿခံစည္းရိုးခြထိုင္ေနၾကတာေတြရွိေသးတယ္။ ဘုရား၊တရား၊သံဃာ ရတနာသံုးပါးကို ေစာ္ကားထားတဲ့ ငသန္းေရႊနဲ႕ ေနာက္လိုက္ေတြရဲ႕ အကုသိုလ္ကို ရွယ္ယာ၀င္ခ်င္ေနသူေတြ သတိ သာထားၾကေပေရာ့လို႔ …….။
(ဆရာ ငါးထန္းရြက္ ၏ မွတ္စုမ်ားမွ ရည္ညႊန္းကိုးကားပါသည္)
0 comments:
Post a Comment